Giữa vùng đất yên bình của huyện Phú Bình, tỉnh Thái Nguyên, có một sản phẩm đã gắn bó với đời sống người dân từ bao đời nay, đó là tương Úc Kỳ. Không chỉ là một loại gia vị quen thuộc trong bữa ăn hằng ngày, tương Úc Kỳ còn mang trong mình cả câu chuyện về truyền thống, văn hóa và tình yêu của con người đối với nghề làm tương.

Tương Úc Kỳ có nguồn gốc từ làng Úc Kỳ, một ngôi làng nằm bên dòng sông Cầu thơ mộng. Từ xa xưa, người dân nơi đây đã biết cách sử dụng những nguyên liệu có sẵn như đậu nành, gạo nếp và muối để tạo nên loại tương độc đáo. Qua nhiều thế hệ, nghề làm tương đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống của người dân Úc Kỳ, là di sản văn hóa được gìn giữ và truyền lại qua từng đời.

Để làm ra một chai tương Úc Kỳ đúng chuẩn, người dân nơi đây phải trải qua một quy trình công phu và tỉ mỉ. Đầu tiên, đậu nành được lựa chọn kỹ lưỡng, sau đó ngâm nước và nấu chín. Gạo nếp thầu dầu, một loại gạo đặc sản của vùng, được đồ xôi và để nguội. Hai nguyên liệu này sau đó được ủ cùng với men tự nhiên và muối trong các chum sành. Thời gian ủ tương kéo dài từ vài tháng đến cả năm, tùy thuộc vào điều kiện thời tiết và kinh nghiệm của người làm. Trong suốt quá trình này, chum tương cần được để ngoài trời, nơi nắng gió tự nhiên giúp tạo ra hương vị đặc trưng của tương Úc Kỳ.

Mỗi giọt tương Úc Kỳ đều là kết quả của sự chăm chút, tỉ mỉ từ khâu chọn nguyên liệu đến quá trình ủ lâu dài. Tương có màu nâu đỏ đẹp mắt, hương thơm dịu nhẹ, vị đậm đà với một chút ngọt thanh, rất thích hợp để làm gia vị chấm hoặc nấu các món ăn truyền thống. Chính hương vị này đã làm nên sự khác biệt của tương Úc Kỳ so với các loại tương khác, khiến nó trở thành một đặc sản không thể thiếu trong bữa cơm của người dân Thái Nguyên và nhiều vùng khác.

Nhãn hiệu tập thể “Tương Úc Kỳ” được ra đời không chỉ để bảo vệ sản phẩm trước sự cạnh tranh của thị trường mà còn để tôn vinh giá trị văn hóa và nghề truyền thống của vùng đất này. Được Cục Sở hữu trí tuệ – Bộ Khoa học và Công nghệ cấp Giấy chứng nhận đăng ký nhãn hiệu số 385161 ngày 22/4/2021 và Hội Nông dân huyện Phú Bình là chủ sở hữu nhãn hiệu, nhãn hiệu tập thể “Tương Úc Kỳ” là minh chứng cho chất lượng và uy tín của sản phẩm tương Úc Kỳ. Đồng thời, đó cũng là lời cam kết của người dân Úc Kỳ về việc gìn giữ và phát triển nghề làm tương, để hương vị đặc trưng này có thể lan tỏa xa hơn, đến với nhiều người tiêu dùng hơn nữa.

Mỗi khi dùng tương Úc Kỳ, người ta không chỉ cảm nhận được hương vị thơm ngon đặc trưng, mà còn như được nghe câu chuyện của một làng quê nhỏ bé nhưng giàu truyền thống. Đó là câu chuyện về những người dân cần cù, ngày ngày chăm chút từng chum tương, mong muốn giữ gìn một nghề đã tồn tại hàng trăm năm. Đó cũng là câu chuyện về tình yêu quê hương, về sự gắn bó và trách nhiệm với những giá trị văn hóa truyền thống.

Tương Úc Kỳ, với hương vị đặc trưng và bề dày lịch sử, không chỉ là một sản phẩm mà còn là niềm tự hào của người dân Úc Kỳ. Hãy để mỗi lần thưởng thức tương Úc Kỳ là một lần bạn được kết nối với văn hóa và con người của vùng đất này, cảm nhận sâu sắc hơn về giá trị của một đặc sản truyền thống.